Komunikacja interpersonalna – czym jest i jak komunikować się efektywnie – 10 WSKAZÓWEK

Dobrze rozwinięta komunikacja interpersonalna ułatwia osiąganie celów. Czy można nauczyć się tej niełatwej sztuki? Jesteśmy pewni, że tak! Ale od początku…

Czym jest komunikacja interpersonalna?

Komunikacja interpersonalna to klucz do rozwoju osobistego i społecznego. Poprzez dialog z innymi odkrywamy siebie, uczymy się, budujemy wspólnotę, rozwiązujemy problemy i osiągamy cele.

Komunikacja interpersonalna jest niezbędna również w życiu zawodowym. W końcu wszyscy mamy relacje, a praktycznie każda praca wiąże się z interakcjami.

W miejscu pracy komunikacja interpersonalna odbywa się w różnych formach: na spotkaniach zespołowych, podczas rozmów z klientami, w notatkach i e-mailach, podczas ocen okresowych, podczas przekazywania informacji zwrotnych pracownikom, a nawet na komunikatorach, podczas lunchu lub pogawędek przy automacie z przekąskami.

Rodzaje komunikacji interpersonalnej

W ramach komunikacji interpersonalnej wyróżniamy: 

• Komunikację bezpośrednią – komunikacja twarzą w twarz.
• Komunikację pośrednią – między nadawcą a odbiorcą występują jakieś bariery (czas, przestrzeń, inne osoby).
• Komunikację ustną – przekazywanie informacji za pomocą mowy.
• Komunikację pisemną – przekazywanie informacji za pomocą znaków graficznych (liter, cyfr, obrazów).
• Komunikację werbalną – za pomocą słów.
• Komunikację niewerbalną – bez użycia słów, za pomocą gestów, mimiki, postawy ciała, tonu głosu.
• Komunikację masową – przekazywanie informacji do szerokiego grona odbiorców za pomocą mediów.

Komunikacja werbalna i niewerbalna – różnice i znaczenie

Komunikacja to nie tylko słowa. Oprócz komunikacji werbalnej, czyli przekazywania informacji za pomocą języka mówionego i pisanego, istnieje również komunikacja niewerbalna. To każdy rodzaj komunikacji, który nie obejmuje słów.

Komunikacja niewerbalna obejmuje wszystko, od mowy ciała, mimiki i gestów, przez ton głosu (głośność, wysokość, tempo mówienia), po kontakt wzrokowy, a nawet to, w co jesteś ubrany i co jest widoczne w tle podczas rozmowy na Zoomie.

Często to właśnie komunikaty niewerbalne decydują o tym, czy będziemy postrzegani jako wiarygodni, sympatyczni i kompetentni. Dlatego ważne jest, aby zwracać uwagę zarówno na to, co mówimy, jak i na to, jak to mówimy.

Poprawa umiejętności komunikacyjnych

Indywidualne umiejętności komunikacji interpersonalnej to umiejętności miękkie, które rozwijaliśmy od czasu, gdy zaczęliśmy komunikować się jako dzieci. Trenowanie tej umiejętności jest podstawowym aspektem rozwoju osobistego i zawodowego. Te umiejętności nie tylko zwiększają zdolność do nawiązywania kontaktów z innymi, ale także tworzą pozytywne i produktywne środowisko pracy.

Efektywna komunikacja interpersonalna? 10 prostych wskazówek

1. Słuchaj uważnie i potwierdź, że rozumiesz. Kiedy ktoś się z Tobą komunikuje, poświęć mu całą swoją uwagę. Nie patrz w telefon czy na zegarek, nie przerywaj i staraj się nie planować, co za chwilę powiesz.
2. Mów jasno, unikaj żargonu i upewnij się, że Twoja wiadomość jest łatwa do zrozumienia. 
3. Bądź odpowiedzialny za swoje słowa. To, co mówimy, ma znaczenie, dlatego warto dobierać słowa uważnie.
4. Zwracaj uwagę na swój język ciała, mimikę twarzy i ton głosu. Te niewerbalne wskazówki mogą znacząco wpłynąć na skuteczność Twojej komunikacji.
5. Staraj się zrozumieć uczucia i perspektywę innych. Empatia pomaga budować zaufanie i głębsze połączenie w rozmowach.
6. Rozwijaj umiejętności spokojnego i konstruktywnego radzenia sobie z konfliktami. Skup się na znajdowaniu rozwiązań, a nie wygrywaniu sporów.
7. Pod koniec rozmowy, prezentacji lub długiego e-maila podaj krótkie podsumowanie tego, co zostało omówione. Możesz również uwzględnić to, czego oczekujesz od odbiorcy w kolejnych krokach.
8. Bądź ciekawy. Staraj się nie wyciągać pochopnych wniosków z komunikatów rozmówcy. Zamiast tego zadawaj pytania otwarte i upewniaj się, że dobrze się rozumiecie.
9. Bądź asertywny. Wyrażaj swoje potrzeby i opinie w sposób bezpośredni, ale jednocześnie uprzejmy i szanujący innych.
10. Szukaj i udzielaj konstruktywnych informacji zwrotnych. Pomaga to w identyfikowaniu obszarów wymagających poprawy i zachęca do kultury otwartej komunikacji.

• ROZWIĄZANIA DLA CIEBIE – popraw komunikację opierając się na naukowej metodologii – sprawdź publikacje i szkolenia

Aktywne słuchanie jako klucz do lepszej komunikacji

Słuchanie jest kluczową częścią komunikacji, która nie polega tylko na słyszeniu tego, co ktoś mówi, ale także na aktywnym rozumieniu tego, co mówi. Dzięki niemu możemy:

• Zrozumieć, co druga osoba naprawdę ma na myśli.
• Pokazać rozmówcy, że jesteśmy zainteresowani tym, co ma do powiedzenia.
• Zapobiec nieporozumieniom i znaleźć wspólne rozwiązania.

Aspekty aktywnego słuchania obejmują nawiązywanie kontaktu wzrokowego, kiwanie głową, robienie notatek i wypowiadanie takich rzeczy, jak „mhm”; „tak” czy innych sformułowań wyrażających zrozumienie i podążanie za rozmówcą.

Jak rozpoznać swój styl komunikacji? 

Różnorodność naszych doświadczeń sprawia, że każdy z nas komunikuje się w nieco inny sposób. To, czego nauczyliśmy się w domu, w szkole i w relacjach z rówieśnikami, kształtuje indywidualny styl komunikacji. Każdy człowiek jest wyjątkowy – to sprawia, że jesteśmy interesującymi ludźmi do interakcji. W świecie biznesu ta indywidualność jest równie ważna. Każda firma to odrębny organizm, ze swoją własną, unikalną kulturą. 

Aby jeszcze lepiej zrozumieć siebie i innych, warto poznać swój styl komunikacji. Jednym z narzędzi, które może w tym pomóc, jest Reiss Motivation Profile®, który pozwala przyjrzeć się sobie i rozpoznać własny styl komunikacji, by sprawniej poruszać się w różnych środowiskach pracy.

Warto pamiętać, że, komunikacja interpersonalna jest umiejętnością, którą można doskonalić przez całe życie.

• ROZWIĄZANIA DLA CIEBIE – poznaj swój indywidualny styl komunikacji i popraw swoją komunikację opierając się na naukowej metodologii