Człowiek rozkwita w związkach, pracy i sytuacjach rodzinnych, które wspomagają jego najważniejsze wartości i zaspokajają jego najistotniejsze wewnętrzne potrzeby.

Oto 7 zasad psychologii motywacyjnej według profesora Stevena Reiss’a, autora książki „Co Cię Motywuje?” i metodologii diagnozującej wewnętrzną motywację – Reiss Motivation Profile®. To zupełnie nowe spojrzenie na temat psychologicznych podstaw ludzkiej motywacji.

1. Zasada uniwersalnych wewnętrznych potrzeb

Istnieją wewnętrzne potrzeby głęboko zakorzenione w naturze człowieka. Są one wspólne dla wszystkich ludzi. Należą do nich np. akceptacja, autonomia czy status. Stworzony przez prof. Stevena Reiss’a kwestionariusz to pierwsza zweryfikowana naukowo taksonomia uniwersalnych wewnętrznych potrzeb.

Wewnętrzne potrzeby o których tu piszemy są uniwersalne, czyli wspólne dla wszystkich ludzi. Ma je każdy człowiek – ty, twoja rodzina, znajomi, współpracownicy i wszyscy ludzie na świecie. Prof. Steven Reiss na podstawie wieloletnich międzynarodowych badań wskazał 16 takich potrzeb.

2. Zasada wewnętrznej motywacji

Motywacja kierująca ludzi ku realizowaniu i zaspokajaniu ich wewnętrznych potrzeb to wewnętrzna motywacja. Nie ma czegoś takiego jak motywacja pochodząca z zewnątrz. To co niektórzy nazywają motywacją zewnętrzną jest wewnętrzną potrzebą statusu.

Cała twoja motywacja pochodzi z wewnątrz. To czego chcesz wynika z twoich wewnętrznych potrzeb. Jeśli czegoś naprawdę chcesz, masz silną wewnętrzną potrzebę, to pod wpływem wewnętrznej motywacji podejmujesz działania, aby tę potrzebę zaspokoić. Jeśli pomimo działań nie udaje ci się zaspokoić tej potrzeby, wówczas pojawia się frustracja.

3. Zasada indywidualności

Każdy człowiek jest motywowany przez 16 wewnętrznych potrzeb, ale priorytety każdego człowieka są różne.

Chociaż wszyscy mamy te same wewnętrzne potrzeby, to różnimy się tym, jak je wartościujemy. Jeśli porównasz natężenie swojej dowolnej wewnętrznej potrzeby np. akceptacji, zauważysz, że niewiele osób ma tak, jak ty. A jeśli przyjrzymy się natężeniu twoich wszystkich 16 wewnętrznych potrzeb, okaże się, że nie ma na świecie drugiej osoby, która miałaby identyczne natężenie wszystkich wewnętrznych potrzeb, jak ty.

4. Zasada dopasowania związku

Ludzie są skłonni do realizowania w związkach najważniejszych dla siebie wartości, czyli swojej hierarchii 16 podstawowych wewnętrznych potrzeb.

Jeśli twój partner lub partnerka ma podobną hierarchię wewnętrznych potrzeb, jest bardziej prawdopodobne, że wasz związek będzie zażyły i trwały. W przeciwnym przypadku, gdy wasze wewnętrzne potrzeby są różne, prawdopodobieństwo konfliktów i nieporozumień jest wysokie.

5. Zasada dużych wewnętrznych potrzeb

Duże wewnętrzne potrzeby powodują, że interesujemy się wieloma źródłami, dzięki którym możemy zaspokoić te potrzeby.

Jeśli masz dużą wewnętrzną potrzebę ciekawości, to masz silną wewnętrzną motywację, aby tę potrzebę zaspokoić, dlatego będziesz zdobywać wiedzę w wielu dziedzinach, szukać informacji w różnych źródłach i dążyć do zrozumienia większej ilości rzeczy. Podobnie jeśli masz dużą wewnętrzną potrzebę kontaktów społecznych, będziesz szukać możliwości zrealizowania tej potrzeby w różnych sytuacjach, zarówno zawodowych jak i prywatnych.

6. Zasada zapobiegania

Człowiek rozkwita w związkach, pracy i sytuacjach rodzinnych, które wspomagają jego najważniejsze wartości i zaspokajają jego najistotniejsze wewnętrzne potrzeby.

Zarówno w życiu prywatnym i zawodowym ludzie powinni kierować się swoimi wewnętrznymi potrzebami i dokonywać wyborów umożliwiających ich zaspokajanie. Jeśli twój partner ma wewnętrzne potrzeby zupełnie inne niż ty, trudniej będzie wam się porozumieć. Jeśli twoja praca będzie niezgodna z twoimi wewnętrznymi potrzebami, prawdopodobieństwo wypalenia i braku satysfakcji będzie wysokie.

7. Zasada zmiany

Zmiana postępowania powinna opierać się na podstawowej wewnętrznej potrzebie, która jest silniejsza od potrzeby powodującej aktualne zachowanie, które ma zostać skorygowane.

Jeśli masz niską wewnętrzną potrzebę aktywności fizycznej i chcesz zmienić swój osiadły tryb życia, i zacząć więcej się ruszać, znajdź inną silną wewnętrzną potrzebę, którą będziesz realizować podczas sportu. To może być wewnętrzna potrzeba np. kontaktów społecznych albo przynależności do grupy, które zrealizujesz w sportach zespołowych lub wymagających częstych kontaktów z innymi ludźmi. Może to być też wewnętrzna potrzeba np. rywalizacji albo przywództwa. Ważne, aby nowe zachowanie związane z ruchem pozwalało ci spełniać którąś z silnych wewnętrznych potrzeb, a jeśli to możliwe, to nawet kilka z nich. To od czego musisz zacząć, to znajomość swojej hierarchii wewnętrznych potrzeb.

Więcej o nowej psychologii motywacji przeczytasz w książce „Co Cię motywuje?”. To pozycja obowiązkowa dla każdego psychologa, coacha i trenera mentalnego, oraz wszystkich, którzy chcieliby pogłębić swoją wiedzę na temat psychologicznych podstaw ludzkiej motywacji.

Może cię zainteresować:

Poznaj hierarchię potrzeb swoją lub w waszym związku
Stosuj Reiss Motivation Profile® w działalności psychologicznej lub trenerskiej
Wykorzystaj wiedzę RMP w zarządzaniu ludźmi

Autor: Ewa Jochheim